Nasza szkoła brała udział w projekcie pilotażowym „ZIELONO MI, czyli STEAM w edukacji matematyczno-przyrodniczej” programu skierowanego do nauczycieli i edukatorów służący wspieraniu i rozwijaniu kompetencji, kładący nacisk na aktywne wykorzystanie metody STEAM, samodzielne tworzenie i projektowanie lekcji oraz budowanie współpracy między nauczycielami i uczniami w celu skutecznego nauczania.
STEAM to metoda pracy projektowej, zapewniająca holistyczny rozwój uczniów. Metoda ta kształtuje kompetencje przyszłości, odpowiada również na potrzeby współczesnej gospodarki. STEAM stawia na naukę projektową konsolidującą pięć kluczowych bloków tematycznych: naukę, technologię, inżynierię, sztukę i matematykę. Koncepcja taukierunkowana jest na kształcenie uczniów, którzy dzięki realizacji projektów potrafią myśleć w sposób innowacyjny i niekonwencjonalny, którzy podejmują rozważne ryzyko, angażują się w eksperymentalne uczenie się i twórcze rozwiązywanie problemów, podejmują współpracę i aktywnie uczestniczą w procesach twórczych.
Cele projektu:
- Kształcenie interdyscyplinarnego podejścia do nauczania i uczenia się zgodnie z zasadami modelu STEAM
- Doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie planowania i realizacji zajęć o tematyce ekologicznej z wykorzystaniem narzędzi matematycznych.
- Rozwijanie wiedzy i umiejętności uczestników w zakresie nauk przyrodniczych (przyroda, chemia, fizyka, biologia), technologii, inżynierii, sztuki i matematyki;
- Kształtowanie umiejętności łączenia wiedzy i umiejętności z różnych dziedzin w celu rozwiązania problemu;
- Rozwijanie logicznego myślenia, wykorzystanie narzędzi matematyki do rozwiązywania praktycznych problemów;
- Kształcenie umiejętności czytania za zrozumieniem;
- Rozbudzanie ciekawości poznawczej, kreatywności i wyobraźni uczniów;
- Rozwijanie kompetencji niezbędnych do planowania własnej pracy oraz do pracy w grupie, wdrażanie do pracy projektowej;
- Określanie problemu badawczego, formułowanie hipotezy, planowanie, przeprowadzanie oraz dokumentowanie obserwacji i prostych doświadczeń fizycznych;
- Wykorzystanie różnorodnych źródeł i metod pozyskiwania informacji;
- Współpracowanie i podejmowanie różnych roli w pracy w zespole;
- Wykonywanie prac z należytą starannością i dbałością.
Jednym z wymogów uzyskania Certyfikatu przez szkołę było wykonanie doświadczenia – eksperymentu związanego z wodą.Stąd właśnie zrodził się pomysł konkursu na wykonanie Fontanny Herona.
Fontanna Herona to wynalazek z I wieku naszej ery, który składa się trzech, połączonych ze sobą zbiorników.
Jak działa fontanna Herona?
Woda spływa ze zbiornika górnego do dolnego, wypierając z niego powietrze; powietrze wyparte ze zbiornika dolnego wpływa do naczynia środkowego, z którego wypycha wodę przez wodotrysk nad zbiornikiem górnym; zbiornik górny nie musi zawierać dużo wody, gdyż jest ona dostarczana poprzez wodotrysk z naczynia środkowego.
Doświadczenia fizyczne z udziałem wody to potężna dawka wiedzy, ale też rozrywki.
Woda to jedna z najbardziej rozpowszechnionych substancji w przyrodzie, ale też jeden z najdziwniejszych związków chemicznych. Jako jedna z niewielu substancji może występować w trzech stanach skupienia: stałym, ciekłym i gazowym.
W naszej szkole odbył się szkolny konkurs fizyczny polegający na wykonaniu fontanny Herona.
Celem konkursu było:
- rozwijanie logicznego myślenia, wykorzystanie narzędzi matematyki do rozwiązywania praktycznych problemów;
- rozbudzanie ciekawości poznawczej, kreatywności i wyobraźni uczniów;
- rozwijanie kompetencji niezbędnych do planowania własnej pracy oraz do pracy w grupie;
Do konkursu przystąpiło 37eksperymentatorów, a oceniane były między innymi oryginalność pomysłu i sposób prezentacji doświadczenia – jego przebieg, obserwacje i wnioski.
Doświadczenia były obserwowane i oceniane przez uczniów, oraz nauczyciela fizyki – Martę Deja.
Laureatami zostali:
I miejsce:
Pachocki Julian
II miejsce:
Tarnowski Tadeusz
III miejsce:
Zawadzka Barbara
Wyróżnienie:
Szydło Kajetan, Porochnenko Maksim, Mąkosa Hanna, Kołodziejczyk Adam, Kiraga Mikołaj, Gołąbek Maja, Brzeska Nikola, Ziółkowski Damian, Skrzypek Amelia, Ciupiński Jan, Przyrowska Maja, Peryt Jakub, Malecha Kinga, Kapusta Rafał, Kaca Dariusz, Malecha Kinga, Mazur Karolina, Muszyńska Hanna, Kowalski Kamil, Kiraga Filip, Sobczak Maciej, Więckowski Mateusz, Hernik Adrian, Kuna Natalia, Lisicki Daniel, Michałowska Aleksandra, Nowak Marcin, Stanik Amelia, Szczęsny Maciej, Wroński Maciej, Zdziech Hanna, Karczewska Joanna, Rdzanek Zuzanna, Wasiak Julita.
Doświadczenia sprawiły uczniom przyjemność, chętnie w nich uczestniczyli i z zainteresowaniem poszerzali swoje wiadomości.
Konkurs został przyjęty z entuzjazmem i zaangażowaniem uczniów klas 7 i 8, a także z klasy 4a.
Wszyscy uczestnicy biorący udział w konkursie otrzymali oceny celujące z fizyki (klasy 7 i 8) oraz z matematyki (klasa 4a).
Kolejnym wymogiem było przeprowadzenie zajęć poświęconych znaczeniu WODY w naszym życiu w ujęciu matematycznym, w którym uczestniczyli uczniowie klasy 5c. Zostali zapoznani z filmikami edukacyjnymi czy zestawieniami z których zdecydowanie wynikało jak dużo wody marnujemy! Jak to się dzieje w naszych gospodarstwach domowych, jaki jest to globalny problem. Uczniowie tworzyli diagramy słupkowe prezentujące procentowe zużycie wody w gospodarstwie domowym na poszczególne czynności. Zastanawialiśmy się jak możemy odzyskać, zaoszczędzić wodę, zmniejszyć jej parowanie oraz oczywiście zmniejszyć koszty jej zużycia. Dowiedzieliśmy się jak zasiać łąkę kwietną oraz, że czasami warto zrezygnować z idealnie skoszonej trawy. W naszej miejscowości każdy posiada "jakiś" przydomowy ogródek czy rabatę z kwiatami co za tym idzie warto przeliczyć ile wody zużywa się do podlania roślin i jaki jest to koszt używając wody z sieci, a ile można by było zaoszczędzić wody korzystając ze zbiornika na deszczówkę oraz obliczyć po jakim czasie używania wody ze zbiornika zwróciłby się koszt jego założenia. Uczniowie mówili jakie kroki w ich domach zostały podjęte w celu pozyskiwania deszczówki: wkopane zbiorniki czy beczki gromadzące wodę z rynien. Najbardziej zastanowiło nas jak można odzyskać wodę pitną - uczniowie w grupach tworzyli filtr wody. Na kolejnych zajęciach przeanalizujemy czy w skutek rezygnacji z kąpieli w wannie na rzecz kąpieli pod prysznicem (2 razy w tygodniu) jesteśmy w stanie zyskać 200 zł w skali roku.
Zajęcia takie także były przeprowadzone w klasie 7b. Podczas lekcji uczniowie zaprezentowali zadanie z podziałem na II grupy.
I grupa:
Do jakich celów wykorzystujemy słodką wodę?
Rolnictwo–wykorzystuje tyle wody, ile Energetyka i Gospodarstwa domowe razem
Energetyka–potrzebuje o 10 punktów procentowych więcej niż Górnictwo i produkcja
Górnictwo i produkcja-zużywa3/2zasobówGospodarstwa domowego
Gospodarstwa domowe–wykorzystuje 6 razy więcej wody niż Inne cele.
Inne–2 %
Narysuj diagram słupkowy pokazujący udział procentowy zużycia wody do różnych celów.
Przedstaw te dane w inny graficzny sposób.
II Grupa:
Dlaczego warto korzystać z wody deszczowej? Tu uczniowie zaprezentowali zużycie wody w gospodarstwie domowym/na dobę/na osobę
Wyciągnęli wnioski:
Najwięcej wody zużywamy na pranie, spłukiwanie toalet czy zmywanie, a statystyczny Polak zużywa w ciągu dnia ok. 125 l wody! Często dochodzą do tego problemy z nieszczelną spłuczką czy kranem, więc koszty zużycia wody w ciągu roku są naprawdę ogromne. Wykres pokazuje zużycie wody w ciągu doby.
Aby zrealizować projekt należało spełnić kolejne zadania, w których uczniowie nabywali kolejno umiejętności:
Realizacja modelu STEAM
S
W toku realizacji projektu uczniowie zdobyli wiadomości o wodzie, jej roli w życiu człowieka, zasobach i zagrożeniach związanych z dostępnością. Uczniowie nabyli umiejętności poszukiwania informacji na temat: Do jakich celów wykorzystujemy słodką wodę?
Dowiedzieli się co to są diagramy kołowe, prostokątne i jak je należy wykonywać.
T
Podczas pracy uczniowie korzystali z zasobów Internetu wyszukując niezbędne informacje dotyczące wody, diagramów.
Wykonali mapę myśli przy użyciu wybranego programu komputerowego. Uczniowie korzystali z różnych aplikacji w celu poznania właściwości fizycznych i chemicznych wody.
E
Fontanna Herona
Uczniowie projektowali prototyp fontanny Herona jako zamknięty obieg wody, mający na celu oszczędzanie jej.
A
Uczniowie wykonywali i sprawdzali działanie prototypu fontanny.
Uczniowie po opracowaniu graficznej formy diagramów przedstawiali wyniki swojej pracy w grupie. Uczniowie wykonywali techniką dowolną plakaty informacyjne na temat wykorzystania słodkiej wody, grali w gry z wykorzystaniem narzędzi TIK podsumowujących zdobyte wiadomości.
M
Uczniowie wykonywali obliczenia na procentach, rysowali diagramy procentowe (kołowy, słupkowy lub prostokątny), zamieniali jednostki objętości, stosowali porównanie ilorazowe, utrwalali działania w zbiorze liczb wymiernych, szacowali wyniki.
Opracowały:
Marta Deja
Anna Pietrzyk
